Info

My Favorite Things: The Sound of New Strings
Zonder snaren zou uw gitaar, basgitaar of ander snaarinstrument geen geluid produceren... Het zijn als het ware de stembanden van uw gitaar.
Vreemd dan toch dat bij het bepalen of beschrijven van een gitaargeluid zo iets onderscheidends als snaren zo vaak onderbelicht blijft? Meestal wordt het soort materiaal van de body, hals en toets van de gitaar uitvoerig beschreven of besproken, maar blijven de snaren voor het gewenste geluid onbesproken. Toch zijn het juist de snaren die het geluid produceren en als enige contact hebben met de gitaar, of liever gezegd met de frets. Graag geven wij u daarom op deze pagina dan ook meer informatie over gitaarsnaren. Zowel voor beginners als voor gevorderden is dit interessante materie.


Soorten snaren
Voor een akoestische gitaar zijn er nylon snaren of stalen snaren beschikbaar. Bij een "Spaanse" klassieke gitaar zijn de hoge 3 snaren compleet van nylon, de 3 lage snaren hebben een kern van nylon vezels met een wikkeling van metaal er om. Vroeger werden deze nylon snaren gemaakt van kattendarmen, maar in werkelijkheid waren dat meestal schapendarmen.

Een staalsnarige akoestische "country & western" gitaar heeft stalen snaren. De lage bassnaren hebben dan een wikkeling van brons, phosphor-brons of een andere legering.

Elektrische gitaren hebben ook stalen snaren met om de bassnaren een magnetische wikkeling van staal, nikkel of een legering. Er zijn ook flatwound snaren waarvan de omwikkeling met rond draad naderhand is afgevlakt. Daardoor zijn de snaren gladder, maar ook minder flexibel, wat een donkere klank geeft. Deze worden met name veel gebruikt voor jazz gitaar.


Smaak
Sommigen houden van een zo helder mogelijke klank, anderen van een wat warmer geluid of zelfs een extreem dof geluid. Op een elektrisch instrument klinken snaren met veel staal (ijzer) het meest helder. Stainless steel klinkt ook helder, vernikkeld staal klinkt iets donkerder. Flatwound snaren (met een gladde wikkeling om de bassnaren) klinken nóg doffer.
Op een akoestische gitaar of bas klinken bronze (of "brass") snaren het meest helder, phosphor bronze snaren klinken wat warmer . In sommige snaren zitten vezels als silk/zijde verwerkt die de klank van de bassnaren iets warmer, minder scherp maken. Ook zijn er per merk wel verschillen, een kwestie van uitproberen wat goed bevalt qua klank en duurzaamheid.

 

Akoestische gitaar snaren

Er zijn zeer veel verschillende soorten snaren voor akoestische gitaar. Heb je ze nooit uit elkaar kunnen halen of ben je ergens in het oerwoud van materialen en soorten de weg kwijt geraakt? Wij scheppen duidelijkheid en helpen je op weg met een handig overzicht waarin alle ons bekende materiaalsoorten worden besproken en toegelicht.

Alle informatie over akoestische snaren

 

Basgitaarsnaren

Een elektrische basgitaar heeft altijd stalen snaren, met een magnetische omwikkeling zoals bij de elektrische gitaar. De dikste bassnaren hebben een dubbele omwikkeling. Een akoestische basgitaarsnaar heeft vaak weer een omwikkeling van brons, zoals de bassnaren van een staalsnarige akoestische gitaar. Er zijn ook flatwound basgitaarsnaren met een gladde omwikkeling van metaal of van kunststof. Die klinken erg donker, een beetje zoals een contrabas. Er zijn bassen met verschillende snaarlengtes: shortscale (30"), mediumscale (32"), longscale (34"), extra longscale (36"). 1" = 1 inch = 2,54 cm. Snaren voor een shortscale zijn niet alleen korter, maar ook dikker om even laag te klinken. Ook is meestal de snaarspanning lager. In combinatie met de dikke stugge snaren is de klank meestal minder dan die van een longscale. Extra longscales zijn voor mensen met grote handen. Voordeel is met name dat de extra lage B snaar van een 5- of 6-snarige bas op een extra longscale beter klinkt. Bassnaren zijn allemaal omwikkeld: roundwound of flatwound. Sommige bassnaren hebben een omwikkeling die stopt vóór de brugzadels; de zogenaamde pianosnaar. Dit heeft het voordeel dat de actie (afstand tussen de snaar en de toets en frets) kleiner is en je dus minder kracht hoeft te gebruiken om de snaren in te drukken.

 

 

Snaren vervangen

Wanneer? Zodra snaren niet meer goed klinken zijn ze aan vervanging toe. De klank van verse snaren kan snel verdwijnen als er veel en vaak op gespeeld  wordt. Zeker onder de lampen op een podium gaat het sneller, omdat er meer transpiratie op de snaren wordt afgegeven. De agressieve zuren uit het transpiratievocht werken in op het materiaal waar de snaren uit bestaan. Zodoende kunnen snaren vrij snel al gaan roesten en de frets op de hals aantasten. Repareren daarvan is zeker duurder dan af en toe een verse set snaren!

Door stevig aanslaan met een (dik) plectrum slijten de snaren ook nog eens harder. Het slechter of doffer klinken verloopt geleidelijk aan totdat het opee ns opvalt hoe slecht het instrument klinkt. Stemmen van deze versleten snaren zal ook steeds moeilijker verlopen omdat de flexibiliteit er uit is. Daarom vervangen veel (bas)gitaristen hun snaren ook op gezette tijden; iedere dag, week, 2 weken, maand of kwartaal. Uiteraard naar gelang de frequentie van bespelen danwel optredens of opnames.
Grove richtlijnen voor hoe lang normale standaard snaren meegaan: 25 speeluren op een gitaar en 100 speeluren op een basgitaar. Snaren gaan ook zeker langer mee indien ze behandeld zijn met een onderhoudsmiddel als Dunlop Stringcleaner.

Sinds geruime tijd zijn er echter ook snaren verkrijgbaar die langer meegaan zonder onderhoudsmiddelen. Door tijdens de productie een flinterdunne coating over de snaren aan te brengen blijven de snaren aanzienlijk langer dan normaal gevrijwaard van corrosie en slijtage door o.a. zweet en huidschilfers tussen de wikkelingen van de snaren. Elixir is zo´n merk snaren. Veel (bas)gitaristen nemen met minder geen genoegen meer.

Dikkere snaren gaan ook langer mee dan dunnere. Een setje .008 begint eerder slecht te klinken dan een setje .012 ! Hoe groter het aandeel ijzer in de snaar, hoe eerder deze roest. Meer nickel zorgt bijvoorbeeld ook voor een langere levensduur. Een snaar met een hoog ijzergehalte klinkt, als deze nieuw is, hard en fel op een elektrisch instrument omdat de elementen op magnetisme reageren. Er bestaan ook vergulde snaren, die roesten nauwelijks.

 

Namen van de snaren

 

Ezelsbruggetje voor beginners: Een Aap Die Geen Bananen Eet.

 

Hoe snaren vervangen?

Het vervangen van gitaarsnaren van een elektrische (bas)gitaar kan op verschillende manieren. Vervang in ieder geval alle snaren van dezelfde set altijd tegelijk in dezelfde sessie. Dit voorkomt vervelende klankverschillen tussen de onderlinge snaren en moeilijkheden bij het stemmen van de gitaar.

Leg de gitaar bij voorkeur op een vlakke ondergrond en ondersteun de hals met een passend zacht voorwerp. Het beste is om niet alle snaren van de gitaar tegelijk te verwijderen. Voor een basgitaar is dit zeker niet aan te raden vanwege de spanning die van de hals vrijkomt. Beter is het bij een gitaar een set per snaar of per 2 snaren tegelijk te vervangen. Het is aan te raden om de snaren snel van spanning te halen met een zgn. snaarwinder. Zodra de snaar een aantal windingen los komt kan deze makkelijk over het stemmechaniek heen gehaald worden. Voor de basgitaar is een snaarwinder ook geen overbodige luxe. De snaar is sneller van spanning af en het opwinden gaat veel sneller.

Draai de snaar helemaal los en gooi deze gewikkeld weg. De nieuwe verse snaar nu door de brug halen, hoe dat gaat verschilt per gitaar. Gitaren hebben verschillende soorten bruggen; de gitaarsnaren lopen door de body heen of er over heen. Vergeet bij de kop van de hals niet extra lengte (ca. 4 cm.) over te laten ter hoogte van het stemmechaniek. Anders kan de snaar niet goed vastgedraaid worden. Knip nu de resterende lengte van de snaar af. Hier zijn speciale tangetjes voor verkrijgbaar.

Steek de snaar door het gaatje in het asje van het stemmechaniek. Trek de snaar er zover doorheen, zodat er nog voldoende lengte blijft voor één à twee windingen om het asje als de snaar gestemd is. Houd de snaar vast en draai het vrije uiteinde tegen de normale draairichting in strak om het asje.
Haal het uiteinde onder de snaar zelf door en buig hem erover heen terug in de tegenovergestelde richting. Trek de snaar daarbij strak om het asje, zodat er geen of weinig speling overblijft. Houd nu de speel lengte van de snaar vast en draai aan het stemmechaniek.
De snaar zal zich nu zelf vastklemmen doordat het uiteinde afgeklemd wordt tegen het asje. Knip na het stemmen de overtollig lengte af en buig het scherpe uiteinde naar de kop, zodat niemand zich eraan kan prikken.
Misschien lukt het de eerste keer niet helemaal om één of twee wikkelingen om het asje over te houden als de snaar gestemd is, maar dat is een kwestie van vaker doen.

Een andere handige methode van snaren vervangen staat op deze internetpagina helder uitgelegd en voorzien van duidelijke foto´s. Met dank aan piezo.

Het vervangen van nylon snaren op een akoestische gitaar. Bij het opzetten van een nieuwe set snaren is het raadzaam om de snaren een voor een te vervangen, dit om de spanning op de hals te behouden. Dit is om eventueel kromtrekken van de hals te vermijden. Iets wat in de praktijk niet zo snel zal gebeuren maar in dit geval is voorkomen beter dan genezen. Bij het op spanning draaien van nieuwe snaren is het raadzaam het gezicht niet te kort bij de gitaar te houden, als een snaar breekt zou deze in het gezicht kunnen springen.

Na het opzetten van nieuwe snaren zal de eerste dagen regelmatig gestemd moeten worden, dit komt door de 'rek' die nog in de nieuwe snaren zit. Zorg ervoor bij het uitpakken van de nieuwe snaren dat er geen knik in komt, een knik verzwakt de snaar wat tot een snellere breuk kan leiden. Nylon snaren zijn aan het uiteinde niet van een bolletje voorzien, ze moeten dus met een knoop aan de kam bevestigd worden. De bassnaren hebben aan een uiteinde vaak een nylon lus, deze lus moet altijd aan de kam bevestigd worden. Dit is om het knopen van de bassnaren te vergemakkelijken omdat deze nogal stug zijn. Zorg ervoor dat het losse eind dat ontstaat na het knopen van de snaar niet te lang is omdat dit een hinderlijk geluid kan gaan veroorzaken als het in contact komt met het bovenblad.

Het bevestigen van de snaren aan de mechanieken moet zodanig gebeuren dat de gladde nylon snaar niet kan gaan slippen als deze op spanning wordt gedraaid. Dit is te voorkomen door de snaar na het insteken in het gat van boven naar beneden eenmaal omhoog te trekken en onder de snaar door te halen zodanig dat hij zichzelf vastklemt.

In deze video wordt het vervangen van nylon snaren stap voor stap getoond.

 

 

 

Altijd al willen weten hoe snaren gemaakt worden? In deze video wordt het gehele proces uitgelegd.

 

 

Links

Meer informatie over gitaren, basgitaren en gitaarsnaren vind je op:

Bas-gitaar.nl

Flamenco

Freeguitarvideos.com

Gitaar Overzicht

Gitarist

Guitarbackingtrack.com

Guitar Tuner

 

 

Aranjuez  Augustine  Black Diamond  Boston  Curt Mangan  D'Addario  Dean Markley  Dunlop  Elixir

Ernie Ball  Fender  Galli Strings  GHS  Gibson  La Bella  Luthier  Martin & Co.  Picato  

R. Cocco  Rotosound  Savarez  S.I.T.  Skull Strings  Thomastik-Infeld